ارتقاء کیفی فعالیت های ثبت سرطان در ایران. بخش اول: ارزیابی نتایج فعالیت های ثبت سرطان در کشور

مقدمه: کنترل سرطان به عنوان سومین عامل مرگ ومیر در کشور جزء مهم ترین الویت های بهداشتی در ایران می باشد. در دهه گذشته جهت تخمین میزان سرطان ها در کشور فعالیت های مختلف ثبت سرطان صورت گرفته و گزارش های متعددی منتشر شده است. در این مطالعه کیفیت گزارشات و نتایج ثبت سرطان را مورد ارزیابی قرار دادیم. روش کار: ابتدا با استفاده از گزارشات کشوری سال های 1383 الی 1385 میزان های بروز استاندارد شده سنی سرطان (asrs) را در کل کشور و به تفکیک استان ها مورد مقایسه قرار دادیم. سپس نتایج ثبت پاتولوژی و ثبت جمعیتی مربوط به 6 سرطان شایع را در استان های تهران، اردبیل، اصفهان، لرستان، کرمان، گلستان، و سمنان مورد مقایسه قرار دادیم. یافته ها: asrs تمام سرطان ها در ثبت پاتولوژی در کل کشور از 1383 الی1385 افزایش یافته است. البته بررسی استانی نشان داد که این روند در استان های مختلف متفاوت بود و در تمام استان ها روند افزایشی مشاهده نشد. ثبت پاتولوژی در مردان 63 -53% و در زنان 70 -61% پوشش داشت. پوشش ثبت پاتولوژی در سرطان های کشنده مثل معده (44% در مردان و 48% در زنان) و ریه (19% در مردان) کمتر بود. نتیجه گیری: برنامه ثبت سرطان کشوری نتایج با ثبات و قابل اطمینانی را ارایه نمی دهد و asrs بسیار کمتر از میزان واقعی می باشد برای تولید داده های سرطان جهت استفاده در سیاست گذاری و رفع نیازهای تحقیقاتی برنامه ملی ثبت سرطان نیاز به بازنگری دارد.